අස්ගිරි රජ මහ විහාර වත....

මධ්‍යම පළාතේ මහනුවර දිස්ත්‍රික්ක බද ගඟවට කෝරළයේ මාපනාවතුර ආසන්නයේ අස්ගිරිය පිහිටා තිබේ. මහනුවර යටි නුවර වීදිය ඔස්සේ  ගමන් කොට වාරියපොළ ශ්‍රී සුමංගල මාවතේ ගමන් කළ විට අප පිවිසෙන්නේ ඓතිහාසික මහනුවර රාජධානියටත් වඩා ඉපැරණි ඉතිහාසයකට උරුමකම් කියන පූජනීය ස්ථානයකට ය. ඒ අස්ගිරි විහාරයයි. සියම් මහා නිකායේ අස්ගිරි පාර්ශවයේ මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ මෙම විහාරයේය. සෙංකඩගල නගරයට පිවිසෙන බොහෝ වන්දනාකරුවන් හා සංචාරකයන් අතුරින් ශාසනික හා ඓතිහාසික වශයෙන් වැදගත්කමක් දරන මෙම පුද බිම දැක බලා ගැනීමට යන්නේ ඉතා සුළු පිරිසකි. 

  අස්ගිරි විහාරයේ ආරම්භය කුරුණෑගල රාජධානි සමයෙහි සිව්වන පරාක්‍රමබාහු රජුගේ කාලය දක්වා දිව යයි. මෙහිලා අස්ගිරි තල්පත වැදගත් වේ. එයට අනුව සිව්වන පැරකුම්බාවන්ගේ රාජ්‍ය සමයෙහි මෙහි අධිපතීත්වය උසුලා ඇත්තේ පළාබත්ගල ධම්මකිත්ති මහ තෙර සාමිය. මෙම රාජ්‍ය සමයෙහි භාගින්‍යෙය නම් සේනාධිකාර කෙනෙක් විසින් කපුටුළු දනව්වේ සෙංකඩගල නුවර (මහනුවර) අභිනවයෙන් සේනාසනයක් කරවා ඇති අතර ඒ සඳහා අවශ්‍ය භික්ෂූන් වහන්සේලා ලබා දෙන ලෙස රජු විසින් ධම්ම කිත්ති හිමියන්ට පවසන ලදුව උන්වහන්සේගේ ප්‍රමුඛත්වයෙන් වලස්ගලින් භික්ෂූන් වහන්සේලා සය නමක් සංඝ සම්මුතිය ඇතිව තෝරා ගෙන නව සෙනසුන වෙත වැඩමවා වාසය කරවන ලදී. අස්ගිරි තල්පතෙහි සඳහන් වන ආකාරයට ව්‍යවහාරිත බුද්ධ වර්ෂ 1855 දී එනම් ක්‍රි.ව 1312 දී වර්තමාන අස්ගිරි විහාරයෙහි සහ එහි සඟ පරපුරෙහි ආරම්භය සිදුව ඇත.

  මෙලෙස ඇරඹි මෙම සෙනසුන “අස්ගිරිය” නමින් ව්‍යවහාරයට පත් වූ ආකාරය පුරාවෘත්තවලට අනුව අනාවරණය කර ගත හැකිය. ඒවාට අනුව යාපහුව නුවරට දකුණු දෙසින් පිහිටි වලස්ගල මහ මුර පොළට  ආසන්නව  මෙම ආරණ්‍ය වාසය කරවා දී ඇති බැවින් එය  වලස්ගල නමින්  ව්‍යවහාරයට පත්ව ඇති අතර පසුව එය ‘අච්ඡපබ්බත ’නමින් පාලියට හරවා අනතුරුව අස්ගල් නමින්ද ඉන්පසුව එයම අස්ගිරි නමින් සිංහලයට පෙරළී ඇත. මේ ආකාරයට අස්ගිරියෙන් පැමිණි භික්ෂූන් විසින් අරඹන ලද සෙනසුන ‘අස්ගිරි   සේනාසනය” නමින් හැඳින්විණි.  අස්ගිරි තල්පතට අනුව සමකාලීන විහාරීය අභිවෘද්ධිය දෙස අවධානය යොමු කිරීමේදී පෙනී යන්නේ සිව්වන පැරකුම්බාවන්ගේ බෑන කෙනෙකුන් වූ සිරිවර්න සේනාධිකාරීන් විසින් අස්ගිරි සේනාසනයට එකලම රාත්‍රී සහ දිවා ස්ථාන ,සක්මන් මළු, දන් හල්, පැන්හල්, ළිං පොකුණු පුෂ්පාරාම හා ඵලාරාම කරවූ බවයි. ඉන් අනතුරුව 1312 දී රජු විසින් භික්ෂූන් වහන්සේලා උදෙසා ගම් බිම් පිරිවර හා අය පඬුරු නියම කොට විහාරය සඟ සතු කොට පූජා කරන ලදී. ඊට පසුව අස්ගිරි විහාරයේ වැඩි දියුණුවට කටයුතු කොට ඇත්තේ ක්‍රි.ව 1354 (බු.ව 1897) ගම්පළ රජ වූ තුන්වන වික්‍රමබාහු රජුය. රජු හා ඔහුගේ මව් බිසවද විහාරයට බොහෝ සෙයින් උපකාර කළ බවත් රජු විසින් සිය මව සිහි වීම සඳහා බෝධිය , පිළිම ගෙය ආදී වැදගත් විහාරාංග ඉදි කරවා ඇති බවත් සඳහන්ය. එමෙන්ම මව් බිසව අස්ගිරියේ තලගහමුල විහාරයද ,පන්සල හා දේවාලය ද කළ බව පැවසෙන අතර වික්‍රමබාහු රජු සිය මවගේ භෂ්මාවශේෂ මත ගෙඩිගේ විහාරය ඉදි කොට ඇත. ඉන් අනතුරුව රජ පැමිණි ගම්පළ පස්වන බුවනෙකබා සමයෙහි අස්ගිරි නායක තනතුරෙහි වැඩ සිටි රාජ නාරායණ වික්‍රමබාහු මහ තෙරුන් වහන්සේගේ අභාවයෙන් පසු රම්මලක අනෝමදස්සී මහ තෙරුන් වහන්සේ  පත් වූ බව පැවසේ. මීළඟට අස්ගිරි විහාරයට වැදගත් විහාරාංගයක් එක් වූයේ සෙංකඩගල රජ පැමිණි වීර වික්‍රමබාහු රජ (1542) දවස ය. එනම් පෝය මළු විහාරයයි. මෙලෙස රජු විසින් උපෝසථ විහාරයක් ඇතුළුව සංඝාරාමාදිය ඉදි කළ බව අස්ගිරි තල්පතෙහිත්, රාජරත්නාකරයේත්, චූලවංශයේත් සඳහන් වේ.

අස්ගිරි විහාරයේ ඉතිහාසය දෙස බලන විට පෙනී යන්නේ කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජුගෙන් පසුව බලයට පත් බෙහෝ  නායක්කර් වංශික රජවරු මෙම විහාරයට අනුග්‍රහය දක්වා ඇති බවයි. එමෙන්ම භීෂණ සමයන්හීදී  දන්ත ධාතුන් වහන්සේට රැකවරණය ලබා දීමට ද අස්ගිරි භික්ෂූන් වහන්සේලා කැප වී ක්‍රියා කොට ඇත. 1815 උඩරට ගිවිසුම අත්සන් කිරීමට පෙර ඉංග්‍රීසි ධජය එසවීමට ක්‍රියා කරද්දී එය බිම දමා පාගා සිංහල ධජය ඉහළට එස වූයේ අස්ගිරි පාර්ශවයට අයත් වාරියපොළ ශ්‍රී සුමංගල හිමියන්ය. ක්‍රි.ව 1818 දී දන්ත ධාතුන් වහන්සේ සඟවා ගෙන ගොස් එය කැප්පෙටිපොළ දිසාවට භාර කොට ඇත්තේ ද මෙහිමියන් විසිනි. ඉන් අනතුරුව 1815 මාර්තු 10 දින ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුව විසින් එහි නායක පදවියට මාවතගම නායක හිමියන් සහ අනුනායක පදවියට තුඹගොඩ හිමියන් පත් කර ඇත. ශ්‍රී ලාංකීය ථේරවාදී  භික්ෂු  පරපුරෙහි සියම් මහා නිකායේ අස්ගිරි විහාර පාර්ශවය අවුරුදු හත්සියයක පමණ ඉතිහාසයකට උරුමකම් කියයි. එම භික්ෂු පරපුර විසින් ග්‍රන්ථ ධූරයට මෙන්ම විදර්ශනා ධුරයටද ප්‍රමුඛස්ථානයක් ලබා දී තිබේ. මෙහිදී භික්ෂුවකගේ භික්ෂූත්වය ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා සිංහල, පාලි හා  සංස්කෘත භාෂාවන්ට අමතරව දෙමළ, හින්දි, බුද්ධාගම, තර්ක ශාස්ත්‍රය, දර්ශනය වැනි විෂයන් ඔස්සේ ධර්ම ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ කටයුතු සඳහා ප්‍රමුඛත්වය ලබා දී තිබේ.

අස්ගිරි විහාර සංකීර්ණය විහාරස්ථාන කිහිපයකින් සමන්විතය. එම පරිවාර ගොඩනැගිලි වන අස්ගිරි ගෙඩිගේ විහාරය (ආදාහන මළුව),හයගිරි විජය සුන්දරාරාමය, මැද පන්සල, පහළ පන්සල, මහා විහාරය යන විහාර සංකීර්ණය වටා ගොනු වී ඇත. ගම්පොළ යුගයේදී ග්‍රාම ආරණ්‍යක සහ උභය පාක්ෂික භික්ෂුන් වහන්සේ එකම විහාරයක වාසය කර ඇති බව උඩුනුවර ලංකාතිලක ශිලා ලේඛනයෙන් පැහැදිලි වේ.

මහනුවර නගර මධ්‍යයේ පිහිටි පැරණි ගොඩනැඟිලි අතර පැරණිකමින් දෙවැනි තැනට ගැනෙන අස්ගිරියේ ආදාහන මළුවේ පිහිටි ගෙඩිගේ විහාරය හින්දු සම්ප්‍රදාය අනුව කලු ගලින් නිම වූවකි. ගම්පළ විසූ තුන්වන වික්‍රමබාහු රජු විසින් තම මෑණියන් වූ චන්ද්‍රවතී බිසව ආදාහනය කළ ස්ථානයේ ඉදි කළ විහාරයක් බැවින් එයට ආදාහන මළුවේ ගෙඩිගේ විහාරය යන නම ආරෝපණය කොට ඇත. පළමුවන විමලධර්මසූරිය රජුගේ හා ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජුගේ හැර ඉතිරි රජවරුන් සියළු දෙනාගේ ආදාහන කටයුතු සිදු කර ඇත්තේ මෙහිදීය. ලක්දිව යළි උපසම්පදාව ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමට සියමෙන් වැඩි උපාලි හිමියන්ගේද මුල් යුගයේ මල්වතු  අස්ගිරි දෙපාර්ශවයේ සිටි මහ නා හිමිවරුන්ගේද ආදාහන කටයුතු ද මෙහිදීම සිදුව ඇත. රත්නභානු විහාරය යනුවෙන්ද හඳුන්වන මෙය උඩ මළුව,මැද මළුව හා පල්ලේ මළුව යනුවෙන් කොටස් තුනකින් සමන්විතය. විහාරය මත ගෝලයක ස්වරූපයෙන් කැපූ කළු ගලින් නිම වූ ආකෘතිය මෙහි දක්නට ලැබේ. මෙය පල්ලව සම්ප්‍රදායට අනුව නිම වූවකි. මෙම ගොඩනැගිල්ලට පිටතින් නිමවා ඇති ව්‍යාජ කුළුණු සහ බොරදම් මෝස්තර ගඩලාදෙණිය ප්‍රතිමා ගෘහයට සැමතින්ම සමානය.

 අස්ගිරි  මහ විහාර සංකීර්ණයේ වැදගත් ස්ථානයක් වන හයගිරි විජය සුන්දරාරාමය බහිරවකන්දේ උතුරු බෑවුමේ පිහිටා ඇත.  මෙම විහාර සංකීර්ණය පරණ විහාරය, පැරණි පෝය සීමාව ,අලුත් විහාරය,පන්සල් දෙක යන ප්‍රධාන අංගයන්ගෙන් සමන්විත වේ. කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජ සමයෙහි සතර කෝරළයෙහි දිසාපති පදවිය දැරූ පිළිමතලව්වේ විජය සුන්දර රාජකරුණා මහ නිලමේ විසින් ඉදි කරවා ඇති මෙම කුඩා විහාර සංකීර්ණය අඩි 3ක් පමණ උස කළු ගල් පීඨිකාවක් මත පිහිටා ඇත. ක්‍රි.ව 1765දී සිදු කරන ලද අස්ගිරි විහාරීය උපසම්පදා විනය කර්මයේදී උපසම්පදාවට පත් කළ දෙවනි යතිවරයා වූයේ උරුලෑවත්තේ ධම්මසිද්ධි හිමියන්ය. මෙම විහාරය උන්වහන්සේට පූජා කළ තැන් පටන් එය විජය සුන්දරාරාමය නම් විය. මෙහි විහාර පියස්ස තනා ඇත්තේ මහනුවර යුගයේ ආකාරයට කොත් දෙකකින් යුක්තව පෙති උළු සෙවිලි කිරීමෙනි. ඉතා අලංකාරවත් මකර තොරණට යටින් හිඳි බුද්ධ ප්‍රතිමාවක් ඇති අතර විහාර වියන සූවිසි විවරණය සහිත සිතුවමින් අලංකාරවත් වේ. මෙම විහාර භූමියෙහි පැරණි පෝය සීමාව (උපෝසථඝරය) පිළිමතලව්වේ දිසාව විසින් ඉදි කරවා ඇත. ශිලාමය පීඨිකාවක් මත ඉදි කළ මෙය ඍජුකෝණාස්‍රාකාර ශාලාවකි. මේ අසලින්ම  පිහිටි පරණ විහාරය මහනුවර රාජධානි සමයේ අවසාන භාගය තුළ  රාජ්‍ය අනුග්‍රහය සහිතව ඉදි කරන ලද අවසාන විහාර ගොඩනැඟිල්ල ලෙසට වැදගත් වේ. මෙහි ග්‍රීක රෝම සම්ප්‍රදායට අනුව උසින් වැඩි කැටයම් රහිත හතරැස් කුළුණු ප්‍රදක්ෂිණා පථයේ ඉදි කර ඇත. විජය සුන්දරරාම විහාරයෙන් හමු වන පුරා වස්තු අතරින් දැවාණමය පුටුව වැදගත් වේ. එය ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු විසින් පරිහරණය කළ එකකි. එමෙන්ම පැරණි පුස්කොළ පොත් රැසක්ද මෙහිදී හමු වේ. ගල් සන්නසට අනුව මෙම විහාරය පූජා කොට ඇත්තේ උරුලෑවත්තේ සඟ පරපුරටය. මුංවත්තේ දිසාව විසින් ඉදි කරවන ලද මැද පන්සල අයත් වන්නේ හිඳවලුගොඩ ධම්මපාල හිමියන්ගේ ශිෂ්‍යානුශිෂ්‍ය පරම්පරවටය. අස්ගිරි විහාර පාර්ශවයෙහි උපසම්පදාව සිදු කරන සීමා මාලකය පිහිටා ඇත්තේ මැද පන්සලේය. විශේෂයෙන්ම අස්ගිරි පාර්ශවයේ මහ නා හිමියන්ගේ ආරාමයද පිහිටා ඇත්තේ මෙහිය. කිත්සිරි මෙවන් රජ දවස පූජ්‍ය වැලිවිට අසරණ සරණ ශ්‍රී සරණංකර සංඝරාජ මාහිමිපාණන්ගේ ඉල්ලීම පරිදි මල්වතු විහාරීය සීමාමාලකයේදී පළමු උපසම්පදා විනය කර්මය සිදුව ඇති අතර එකළ අස්ගිරි මහා විහාර සඟ පරපුර නියෝජනය කළ නා හිමි ප්‍රථම අධි ශීල ගත සංඛ්‍යාත උපසපන් භික්ෂුව බවට පත්විය. අනතුරුව උභය විහාරීය සීමාමාලකය ආශ්‍රිතව සියමෙහි උපාලි මා හිමියන්ගේ අනුශාසනා පරිදි අස්ගිරි විහාරීය සඟ පරපුරෙහි උපසම්පදා විනය කර්මය සිදු කොට ඇත. වර්තමානයේද දිවයිනේ විවිධ පළාත් නියෝජනය කරන විහාරස්ථානයන්හි සාමණේර භික්ෂූන්ගේ උපසම්පදා විනය කටයුතු මෙම පෝය සීමාමාලකයේදී සිදු වේ.

ශ්‍රී ලාංකීක බෞද්ධ ජනයාගේ මුදුන්  මල්කඩ ලෙසින් සැළකෙන ශ්‍රී දන්ත ධාතුන් වහන්සේ සමඟ බැදුණු සුවිශේෂි සබඳතා රාශියක්ම අස්ගිරි විහාර සඟ පරපුර හා බැඳි පවතී. රත්නපුර කුරුවිට දෙල්ගමු මහ විහාරයේ වැඩ සිටි දන්ත ධාතුන් වහන්සේ මහනුවරට වැඩමවා ශ්‍රී දළඳා මාළිඟාවේ තැන්පත් කිරීමට පෙර අස්ගිරි මහ විහාර පූජා භූමියේ තැන්පත් කොට දළඳා තේවාව සිදු කොට ඇත. සිංහල රාජවංශයේ අවසාන කාල පරිච්ඡේදය දෙස බලන විට අස්ගිරි මහා විහාරයට පැවරී තිබූ ප්‍රධානතම ශාසනික වගකීම නම් දළඳා වහන්සේගේ පුද පූජා පැවැත්වීමේ කාර්ය භාර්යයි. රාජ්‍ය අනුග්‍රහය මත දළඳා හිමියන්ට ආසන්නතම කරඬුවේ යතුර අස්ගිරි මහා නායක ස්වාමීන් වහන්සේ සතුව පවතින බැවින් දළඳා වහන්සෙගේ වැඩි අයිතිය හා ඒ සම්බන්ධ කටයුතුවල වැඩි බලය හිමි වන්නේ අස්ගිරි මහා විහාරයටයි. සියම් උපසම්පදාවට පෙරත් ඉන් අනතුරුවත් අස්ගිරි විහාර භික්ෂූහු දළඳා තේවා කටයුතු හා සම්බන්ධව සිටි බව ඇල්ලේපොළ මංගල ,නාවින්නේ ධම්මදස්සි,වාරියපොළ සුමංගල යන නා හිමිවරුන්ගේ චරිතාපදානවලින් හෙළි වෙයි.

උභය විහාර පාර්ශවයට දළඳා භාරකාරිත්වයේ සම අයිතිය හිමි වන්නේ 1847 වර්ෂයේදීය. මේ ආකාරයෙන් අස්ගිරි මහා විහාරය හා දළඳා වහන්සේ අතර ඉතා දීර්ඝ කාලයක් පුරාවට අඛණ්ඩව පැවත ගෙන එන අතර එය වර්තමානය දක්වා නොකඩවා පවත්වා ගෙන යන බවත් මේ අනුව පෙනී යයි.

මේ ආකාරයට ලක්දිව බුදු සසුනේ ආරක්ෂාවටත් සංඝ සමාජයේ පැවැත්මට හා බෞද්ධ අධ්‍යාපනය සුරක්ෂිත කිරීමටත් මෙමඟින් ලද දායකත්වය අපමණය. පාලි සාහිත්‍යයේ නව ප්‍රබෝධයක් ඇති වූ ටීකා යුගයේ ප්‍රාරම්භකයන් අස්ගිරි පරපුර නියෝජනය කරයි. දිඹුලාගල වනවාසී භික්ෂු පරපුරෙන් පැවත ගෙන ආ රාජ නාරායන වික්‍රමබාහු තෙරුන් අස්ගිරි විහාරයෙහි අධිපති ධූරය හොබවා ඇත.මෙකල අස්ගිරි විහාරයෙහි වැඩ සිටි බුවනෙකබාහු මහ තෙරුන් වහන්සේ ‘රාජගුරු’ යන ගෞරව නාමයෙන් පිදුම්  ලැබීමෙන් පැහැදිළි වන්නේ අධ්‍යාපනය වෙනුවෙන් මෙම ආයතනය කරන ලද සේවය වෙනුවෙන් ඇගයීමක් වශයෙන් මෙම ප්‍රදානය සිදු කර ඇති බවයි.

එමෙන්ම ඓතිහාසික මෙන්ම පුරාවිද්‍යාත්මක වටිනාකමකින් යුතු රාජ මහා විහාර ස්ථාන 4800ක් පමණ අස්ගිරි විහාරය සතු වේ. එමෙන්ම රටේ සෑම ප්‍රදේශයකම පාහේ මෙයට අයත් විහාර රාශියක් තිබේ.පුරාතන සිංහල රජ දවස සිට මේ දක්වාම අස්ගිරි රාජ මහ විහාරයට රාජ්‍ය අනුග්‍රහය අඛණ්ඩව හිමි වේ. රාජසිංහ රජ සමයෙහි ආරම්භ කළ විංශත් වර්ගික කාරක සංඝ සභාව වර්තමානයේද ඒ අයුරින්ම ක්‍රියාත්මක වේ.මහා නායක,අනු නායක පදවි ප්‍රාප්ති උත්සව සංවිධානය සහ සන්නස් පත්‍ර ප්‍රදානය රාජ්‍ය නායකයාගේ සහභාගීත්වයෙන් උත්සව ශ්‍රීයෙන් පවත්වනු ලබයි.

දුරාතීතයේ පටන් සම්බුද්ධ ශාසනයේ චිරස්ථිතිය උදෙසා මෙන්ම දේශීය සභ්‍යත්වය, සංස්කෘතිය, බෞද්ධ අධ්‍යාපනය නඟා සිටු වීමට අස්ගිරි විහාරීය විහාර සම්ප්‍රදාය සර්වකාලීන වශයෙන් වැදගත් මෙන්ම සුවිශේෂ මෙහෙවරක් ඉටු කරයි. එහි පුරෝගාමි මෙහෙවරක් ඉටු කළ  යතිවරයන් වහන්සේලා අතුරින් අපවත් වී වදාළ අස්ගිරි විහාරයේ හිටපු මහ නායක ධුරන්දර අග්ගමහා පණ්ඩිත උඩුගම ශ්‍රී බුද්ධ රක්ඛිත හිමියන් දෙස් විදෙස් ගිහි පැවිදි උතුමන්ගේ අප්‍රමාණ ගෞරවයට පාත්‍ර වූ අතර සුජීත්ව සිටි සමයෙහි සම්බුද්ධ ශාසනයෙහි චිරස්ථිතිය උදෙසා කළ මෙහෙය අපමණය.උන්වහන්සේගේ අභාවයෙන් පසු ගලගම ශ්‍රී අත්තදස්සි හිමියන් එම තනතුර සඳහා පත් වූ අතර ලෝ සසුන් වැඩ කොට හදිසියේ අපවත් වී වදාළ හෙයින් අභිනව නායක පදවියට අතිපූජ්‍ය වරකාගොඩ ධම්මසිද්ධි ශ්‍රී ඤාාණරතන නා හිමියන් පත්විණි. වර්තමාන ශ්‍රී ලාංකීය ජන රජයේ රාජ්‍ය නායකයා ප්‍රමුඛ අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ අනුශාසකත්වය හොබවන ප්‍රධාන පාර්ශවය නියෝජනය කරන්නේ අස්ගිරියයි. මේ ආකාරයට ආගමික, දේශපාලන, සමාජීය හා සංස්කෘතික යන සෑම අංශයකම උන්නතිය හා අභිවෘද්ධිය උදෙසා සාම්ප්‍රදායානුකූල විහාර සම්ප්‍රදාය දිවිහිමියෙන් රකින, මුළු මහත් ජාතියටම ආශිර්වාදයක් බඳු වූ අස්ගිරි විහාර පුණ්‍ය භූමිය හා නා හිමි ප්‍රමුඛ සඟ පරපුර දළඳා සමිඳුන්ගේ පිහිටාශිර්වාදයෙන් චිරාත් කාලයක් ලෝ සසුන් වැඩ පිණිස වැජඹෙනු ඇත. එයින් විහිදෙන ආලෝකය මුළු මහත් දිවයිනම තවත් සියවස් ගණනාවක් ඒකාලෝක කරනු නියත ය.

   

    

    

        

සටහන : කේ.ජී.ඩී.යූ.ප්‍රේමදාස 

                       ජනසන්නිවේදන අධ්‍යයන අංශය

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ

1.   රෝහණදීර මැන්දිස්,අස්ගිරියේ තල්පතින් අළුත් වන  ශ්‍රී ලංකාව,(1970)

2.   අස්ගිරි මහා විහාර ඉතිහාසය-සංස්කෘතික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව(1976)

නූතන ග්‍රන්ථ

■ බුදුසරණ අන්තර්ජාල කලාපය (2012)

■ යඑඑචිථරැරැිසගපගඅසනසචැාස්ගදරටඝඅසනසඝඅස්ගිරි විහාරය