කෑගල්ල දිස්ත්‍රික්ක වාහල දේවතා බණ්ඩාර නමින් ද ප්‍රසිද්ධ විය.එමෙන්ම දෙවිනුවර සිට අලුත් නුවරට වැඩම වූවා යැයි සැළකෙන උපුල්වන් දෙවියන් ද මෙනමින් පුද ලබා ඇති අතර කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජු එම දෙව් රුව විෂ්ණු දෙවියන්ගේ පිළිරුවක් බවට හඳුනා ගෙන එය මහනුවරට වැඩම වන ලදී. ඉන් පසුව එම දෙවොල සමීපයෙහි ඉදි කෙරුණු නව දේවාලයෙහි ප්‍රාදේශික දෙවි කෙනෙකුන් ලෙස දැඩි මුණ්ඩ දෙවියන් පිදුම්
ලබන ලදී.
බෞද්ධ ස්වදේශික දෙවි කෙනෙකුන් වශයෙන් මෙන්ම අමනුෂ්‍ය බලවේග සිඳලන, අයුක්තිය අසාධාරණය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින දෙවි කෙනෙකුන් ලෙස මෙම දෙවියන් බැතිමතුන්ගේ ගෞරවයට හා වන්දනාවට පාත්‍ර වේ. දැඩි මුණ්ඩ දේවාලය ආශ්‍රිත පුද පූජා හා අභිචාර විධි තුළින් එයට ආවේණික සාම්ප්‍රදායික සන්නිවේදනය හඳුනා ගත හැකිය.
රන් ආයුධ එසවීමේ චාරිත්‍රය
දැඩි මුණ්ඩ දේවාලයෙහි වාර්ෂික පෙරහැර මංගල්‍යය අවසානයේදී මළුව ගෙවැඩීමේ පුරාණ චාරිත්‍රය ඉටු කිරීමෙන් පසුව සිදු කරන චාරිත්‍රය වන්නේ මෙම රන් ආයුධ එසවීමේ චාරිත්‍රයයි. මෙහිදී දැඩි මුණ්ඩ දෙවියන්ගේ දේවාභරණ චාරිත්‍රානුකුලව වැඩ සිටි මාළිගයෙන් පිටතට වැඩම වීම සිදු කරයි. මෙහිදි පළමුව දේවාභරණ සුවඳ පැනින් නහවා සමන් පිච්ච මල් වැල් වලින් සරසයි. මෙහිදී මල් මාලා සඳහා විශේෂයෙන් සමන් පිච්ච මල් පමණක් උපයෝගී කර ගන්නේ දෙවියන් සතු පාරිශුද්ධ භාවය නිරූපණය කිරීමටයි. මෙය ජන වහරේ හෝල් වැල් ආභරණ ලෙස හඳුන්වයි. මෙම දේවාභරණ අතර දැඩි මුණ්ඩ දෙවියන්ගේ ප්‍රධාන ආයුධය ලෙසට සැළකෙන වේවැල හෙවත් මුගුර රනින් කරන ලද මංජුසාවක බහාලයි. විශේෂයෙන්ම දැඩි මුණ්ඩ දෙවියන් යක්ෂයන්ට අධිපති දෙවි කෙනෙක් ලෙස ජනප්‍රවාදයේ සඳහන් වේ. මෙහිදී යක්ෂයින් දමනය කිරීමට හා යකුන් ලවා වැඩ ගැනීමට දෙවියන්ගේ වේවැල උපයෝගී කර ගෙන තිබේ. දේවාභරණ පිටතට වැඩම වීමෙන් පසුව ඒවා බැතිමතුන්ගේ හිස මත ස්පර්ශ වීමට සලස්වයි.එමගින් අමනුෂ්‍යය උපද්‍රවවලින් වැළකීමත්, දේවාශිර්වාදය ලබා ගැනීමත් අපේක්ෂා කරයි.
කිරි ඉතිරවීමේ මංගල්‍යය
මෙය මුට්ටි නැවීමේ මංගල්‍යය වශයෙන් ද හඳුන්වයි. මෙම චාරිත්‍රය දේවාලය ආශ්‍රිතව සිදු කරන ප්‍රධාන චාරිත්‍රයකි.මෙය සාම්ප්‍රදායික ගැමි ජනතාව තුළ දෙවියන් හා දෙවියන්ගේ බලය පිළිබඳ පැවති විශ්වාසය ප්‍රායෝගිකව ප්‍රකට කර වූ අභිචාරමය උත්සවයකි. කෘෂිකාර්මික ගැමි සමාජයේ ගැමියාගේ වැව, කුඹුරු යාය, ගව මහීෂාදිනාගේ මෙන්ම ගම් වැසියන්ගේ ආරක්ෂාව, ශෂ්‍ය සම්පත්තිය ඉෂ්ට සිද්ධ කර ගැනීමටද තමන් හට පිහාටාධාර වූ කෘත ගුණ සැළකීමක් ලෙස මෙම උත්සවය පවත්වයි. තම අස්වැන්න නෙළා ගෙට ගැනීමෙන් පසුව දෙවියන් උදෙසා අක්යාල වෙන් කිරිම (ශුද්ධ වූ කොටස) සිදු කරයි. මෙහිදී දැඩි මුණ්ඩ දෙවියන් උදෙසා අඩුක්කු කංකාරිය නමින් කිරි ඉතිර වීම සිදු කළහ. මෙහිදී අලුත් සහල් එකතු කොට වැව් බැම්මේ කිරි ගහක් යටට ගෙන ගොස් එහි මඩුවක් ඉදි කොට එතුළ බුලත්, පුවක් සියය බැගින් පූජා කොට අනතුරුව අලුත් සහල් මැටි බඳුන් තුනකට දමා පොල් කිරි යොදා කිරි බත් පිස දෙවියන් උදෙසා පූජා කරයි. මෙහිදි ගම් වැසියන්ගේ සෞඛ්‍ය, වැව ,ගව සම්පත්තිය හා කුඹුර අරක්ෂා කර දෙන මෙන් දෙවියන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියි. මේ සඳහා ස්ත්‍රී සහභාගිත්වයක් නොමැත.
නානුමුර මංගල්‍යය
අලුත් නුවර දේවාලයේ වාර්ෂිකව පවත්වනු ලබන ප්‍රධාන මංගල්‍යය සතරින් එකක් වූ නානුමුර මංගල්‍යය අලුත් අවුරුදු උළෙලේ එක් කොටසක් වශයෙන් අප්‍රේල් මාසයේදී පවත්වනු ලබයි. අලුත් අවුරුදු චාරිත්‍රානුකුලව නොනගතය කාලය තුළ දේවාලය වසා තැබෙන අතර එය විවෘත වන්නේ නානුමුර මංගල්‍යය පැවැත්වීමෙන් අනතුරුවය. මෙම මංගල්‍යය සඳහා අලුත් නුවර දේවාලයට නානු ලැබෙන්නේ මහනුවර ශ්‍රී නාථ දේවාලයෙනි. මෙහිදී චාරිත්‍රානුකුලව පිළියෙල කරන ලද නානු කුඩා මුට්ටි වලට පුරවා ලබා දෙයි. එලෙස ලබා දෙන නානු පෙරහැරකින් දේවාලය වෙත රැගෙන විත් දේවාලය ඇති මාර්ගයේ ගසක අත්තක එල්ලනු ලබයි. එතැන් සිට ඇතෙකු පිට පෙරහැරකින් ඒවා දේවාලය කරා රැගෙන එයි. ඉන්පසු එයට වෙනත් පැගිරි ද්‍රව්‍ය මිශ්‍ර කොට ප්‍රථමයෙන් දේවාභරණ සියල්ල නහවා පිරිසිදු කරයි. ඉන් පසුව රැස් වන සියලු දෙනාටම එම නානු හිසෙහි ගැල්වීමට ඉඩ සලස්වයි. එලෙස දේවාභරණ වල ස්පර්ශ වූ නානු හිසෙහි ගල්වා ගැනීමෙන් සියලු ලෙඩ දුක් නිවාරණය වන බවත්,දෙවි පිහිට නොඅඩුව ලැබෙන බවත් විශ්වාස කරයි.
භාරහාර ඔප්පු කිරීම
මෙහිදී බැතිමතුන් විසින් තම අභිප්‍රාය ඉටු වූ පසු නැවත දේවාලය කරා පැමිණ පූජා ද්‍රව්‍ය ඔප්පු දී භාර හාර නිදහස් කර ගනී. මෙලෙස ඔප්පු දීමේදී ප්‍රාණයට ප්‍රාණයත්, රූපයට රූපයත් හෝ දේවාලයේ ප්‍රයෝජනය සඳහා වූ යමක් පූජා කරයි.
පොල් පැළ පූජා කිරීම
මෙලෙස පොල් පැළයක් පූජා කිරීම ප්‍රාණයට ප්‍රාණයක් පූජා කිරීම හා සමාන යැයි බැතිමතුන් විශ්වාස කරයි.මෙහිදී පොල් පැළය මිනිස් ප්‍රාණයට සමාන කරයි.
එමෙන්ම රූපයට රූපයක් ඔප්පු කරන බවට කරන ලද භාරයේදී තම අසනීපය සුව වූ පසු රිදියෙන් හෝ තඹෙන් කළ කිසියම් රූපයක් දේව නාමයට ඔප්පු කරයි.විශේෂයෙන් කුඩා රිදී වාහන, රිදී බයිසිකල්, සත්ත්ව රූප ,චෛත්‍යය,බෝධි, රිදී කඩු මෙන්ම රිදී සැරයටි ද පූජා කරයි. සත්ත්ව රූප අතරින් කුකුළාගේ රූපය විශේෂ වේ. ඒ දැඩි මුණ්ඩ දෙවියන්ගේ රථය ලෙසට යොදා ගන්නේ සැවුලා බැවිනි. මෙහිදී දෙවියන් තෘප්තිමත් භාවයට පත් කිරීම අපේක්ෂා කරයි.
මැණික් හා රන් දම් වැල් හා වේවැල් පූජා කිරීම
පතල් කර්මාන්තයේ යෙදී සිටින්නන් පතලක් ආරම්භ කිරීමට ප්‍රථම මෙම දේවාලයට පැමිණ භාර හාර වී මැණික් ලැබුණු පසු මැණික් ගලක් දේවාලයට ඔප්පු කර භාරය නිදහස් කර ගනී. එමෙන්ම ව්‍යාපාරික කටයුතු වල නිරත වන්නන් මෙම දෙවියන්ගේ පිහිටෙන් තම ව්‍යාපාර දියුණු වූ පසු රන් දම් වැල් ඔප්පු කරයි.
වේවැල මෙම දෙවියන්ගේ ප්‍රධාන ආයුධයයි. මෙම දෙවියන් යකුන් ලවා වැඩ ගැනීම සඳහා වේවැලෙන් බැට දුන් බව ජනශ්‍රැතියේ සඳහන් වේ. මෙමඟින් දෙවියන්ගේ අණ ක්‍රියාත්මක කරන්නේ යැයිද විශ්වාසයක් පවති. එම නිසා බැතිමත්හු පූජා වට්ටියක් සමඟ වේවැලක් ඔප්පු දී භාරයෙන් නිදහස් වෙයි. මීට අමතරව කොප්පරා ,පක්ෂීන් මෙන්ම අලි ඇතුන් පූජා කිරීම ද සිදු කරයි.
-මංජරී-
No comments:
Post a Comment